Κυριακή 24 Ιουνίου 2012

The Hunger Games

Σ΄ένα όχι και τόσο μακρινό μέλλον όπως συνέβη και με το προφητικό στην εποχή του Οργουελλικό "1984", ο ...Μεγάλος Αδερφός ξαναχτυπά!
Ο Παγκόσμιος Ολοκληρωτισμός χρησιμοποιεί πλέον το πιο διαδεδομένο μέσο μαζικής πληροφορίας και ενημέρωσης, που εξυπηρετεί άμεσα τους βαθύτερους προπαγανδιστικούς σκοπούς του. Ένα τηλεοπτικό reality πραγματοποιεί με γκεμπελικές μεθόδους τους υπόγειους και σκοτεινούς στόχους αποχαύνωσης και χειραγώγησης των μαζών. Το concept εξυπηρετεί τους νόμους προσφοράς και ζήτησης, με βάση το "τι πουλάει" στον αμφιβληστροειδή. Και αυτό που πουλάει αφορά την εξωτερική εμφάνιση αλλά και τις αισθήματα που θα γαργαλήσουν το ανυποψίαστο, μα πάντα ευαίσθητο κοινό. Αφού σχεδιαστεί καλά το παιχνίδι στα μέτρα των φαβορί και αουτσάιντερ, για να γίνει πιο ενδιαφέρον και πουλήσει τηλεθέαση (αποκτώντας χρυσές χορηγίες: χρήμα για τον Καναλάρχη, δόξα Ολυμπιονικών στους Παίκτες) θα πρέπει να συγκινήσει με σοκαριστικό τρόπο. Ο λαϊκισμός είναι σύμμαχος των ριάλιτι, είναι ο πήχυς στο ύψος που όλοι μπορούν να πηδήσουν, δηλαδή στο χαμηλότερο σημείο...
Το σύγχρονο μεταμφιεσμένο ολοκληρωτικό καθεστώς (της παγκοσμιοποίησης) πουλάει "άρτον και θέαμα" στην αρένα των μονομάχων δοξάζοντας την υποδούλωση. Ένα τηλεπαιχνίδι στο οποίο ο νικητής πρέπει να "καθαρίσει" κυριολεκτικά και τους 23 ανταγωνιστές του για να επιβιώσει, αποτελεί το άκρων άωτον του κυνισμού της κοινωνίας και την ηθικής κατάπτωσης. Η αξιοπρέπεια γίνεται βωμός στο θέαμα. Όπως ακριβώς στην Αρχαία Ρώμη, οι Χριστιανοί ρίχνονταν στα λιοντάρια, έτσι και εδώ οι άτυχοι στην πλειοψηφία τους παίκτες θυσιάζονται για να δαφνοστεφανωθεί ο ένας άξιος Υπεράνθρωπος. Εδώ ο Υπεράνθρωπος είναι γυναίκα. Φεμινιστικό; Γιατί στο "TWILIGHT" τι έχουμε; Ω, Μπέλα... Α ναι, και κει γυναίκα συγγραφέας. Στο "Κορίτσι με το Τατουάζ" επίσης ο βασικός χαρακτήρας είναι θηλυκού γένους. Ναι, η Ζήνα αυτοπροσώπως μας συστήνεται ως Κάτνις, θυμίζοντας ότι στην ζούγκλα του τηλεπαιχνιδιού οι απαιτήσεις είναι πολλές σε συνδυασμό διαφόρων παραγόντων.

Οι ανθρωποθυσίες επιστρέφουν όχι για να εξιλεώσουν αλλά να ψυχαγωγήσουν...
Είναι σαφές, ότι οι συμβολισμοί του βιβλίου ξεπερνούν κάθε χρόνο και τόπο. Οι "ΑΓΩΝΕΣ ΠΕΙΝΑΣ" είναι πολύ επίκαιροι και ενδιαφέροντες για τα στοχαστικά μηνύματα που εκπέμπουν υπαρξιακά. Και ένα από αυτά ίσως και σπουδαιότερο, αφορά τον Έλεγχο της Συνείδησης, της Σκέψης της Θέλησης. Με κανέναν τρόπο δεν πρέπει να επιτραπεί σε κάποιον να ηγηθεί ενός κινημάτος που μπορεί να ανατρέψει το καθεστώς. Επιτρέπονται μικρές παρεκτροπές αλλά μέσα σε προκαθορισμένα πλαίσια, που δε θα βλάψουν τα θεμέλια. Η αντίδραση, η οργή, ο ενθουσιασμός πρέπει να ελέγχονται πάντα, ενώ όσες φορές διακρίνεται σοβαρός κίνδυνος ανατροπής, θα πρέπει αντιπερισπασμοί, ύβρεις και συνομωσίες να φροντίζουν την διατήρηση της τάξης και ασφάλειας με κάθε κόστος. Θα πρέπει τα θετικά των ανταρσιών να προπαγανδίζονται αρνητικά και το αντίστροφο. Σε αυτά τα πλαίσια κινείται η οικεία πραγματικότητα που τρομάζει με την ομοιότητα τον σημερινό θεατή. Η κρίση των αξιών σκιαγραφείται με πομπώδη τρόπο, για να αποδειχτεί ότι όλοι φορούν την μάσκα του Συστήματος, με λίγες φωτεινές εξαιρέσεις αντίδρασης που θα μπορούσαν οργανωμένα, να οδηγήσουν τα πράγματα σε μια μορφή ανεξέλεγκτης βίας, εμφυλίου πολέμου και αναρχίας. Όλα αυτά εξηγούν την λειτουργία του Συστήματος που κορυφώνεται με την "πρωτοφανή αλλαγή των κανονισμών" των Αγώνων, την προσωρινή ανάκληση και τελικά την επανάληψη της απόφασης που υπακούει στο νόμο της δημοφιλίας και του υλικού κέρδους που απορρέει από αυτήν. Προκειμένου να μην καταρρεύσει από ένα ντόμινο αλλαγών και πανικού, ελίσσεται, υπαναχωρεί και αναπροσαρμόζεται στα νέα δεδομένα που διαμορφώνονται από την απρόβλεπτη τροπή για να μην κινδυνεύσουν τα θεμέλιά του. Η ηθική του Συστήματος είναι χαμαιλέων που αρέσκεται στο να παρακολουθεί αόρατη, έτοιμη να σημάνει συναγερμό, ανά πάσα στιγμή.
Από κινηματογραφικής πλευράς, οι προσδοκίες μου δεν ικανοποιήθηκαν πλήρως, κυρίως λόγω της τυποποιημένης κατάχρησης του αισθηματικού στοιχείου, χρονικά, από την σχέση των δύο βασικών παικτών του παιχνιδιού, σε στυλ "ΛΥΚΟΦΩΣ".  Εδώ το ρομάντζο εκβιάζει τη ζωή με το δίλημμα του θανάτου, ενώ το επικό στοιχείο βγαίνει στην επιφάνεια στην μονομαχία με τα αιλουροειδή που δημιούργησε η τεχνολογία της εικονικής πραγματικότητας και της κλωνοποιημένης γενετικής. Κυρίαρχο στοιχείο αποτελεί η ευρηματική φαντασία της μόδας που συνδυάζει πολιτιστικά στοιχεία ethnic και world διαφόρων εποχών, όπως η εμφάνιση του Σενέκα (Μπέντλεϊ) σε στυλ Ινδού Μαχαραγιά και του τηλεοπτικού οικοδεσπότη Καίσαρα (Τούτσι) σε στυλ Ρομαντισμού.
Ο Γκάρι Ρος σκηνοθετεί για δεύτερη φορά μετά το 1998 (την κομεντί φαντασίας Pleasantville - υποψήφια για 3 δευτερεύοντα όσκαρ) τους ΑΓΩΝΕΣ ΠΕΙΝΑΣ, ενώ και οι επόμενες δύο της τριλογίας αναμένονται στα προσεχή χρόνια υπό την καθοδήγησή του. Πρόκειται για έναν ικανότατο συγγραφέα (με πιο πρόσφατο το σενάριο στα κινούμενα σχέδια "Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΝΤΕΣΠΕΡΟ" το 2008) που για πρώτη φορά καλείται να διαχειριστεί μια υπερπαραγωγή κόστους σχεδόν $100 εκατομμυρίων, και να την κάνει σημείο αναφοράς στο τομέα των επικών μέγα-φραντσάιζ, τύπου "ΛΥΚΟΦΩΣ", "ΧΑΡΙ ΠΟΤΕΡ" και "ΑΡΧΟΝΤΑ ΤΩΝ ΔΑΧΤΥΛΙΔΙΩΝ". Το πέρασμα της πύλης στο κινηματογραφικό πάνθεον των σούπερ-φραντσάιζ δεν είναι εύκολη υπόθεση, όταν όμως έχεις λυμένα τα χέρια σου από πλευράς μάρκετινγκ και χρηματοδότησης παράλληλα μ' ένα τόσο δυνατό βιβλίο, αυτό μοιάζει αναπόφευκτο.
Πειστικές οι ερμηνείες, του πολυπρόσωπου καστ με διασκεδαστικότερους όλων τον Γούντι Χάρελσον και τον Στάνλεϊ Τούτσι ακολουθούμενους από τον σοβαρό Προέδρο της Capitol Ντόναλντ Σάδερλαντ και την καρικατούρα Ελίζαμπεθ Μπανκς. Το νεαρό δίδυμο ανερχόμενων ηθοποιών Τζένιφερ Λόρενς και Τζος Χάτσερτσον, χωρίς κραυγές και περιττές μούτες γίνονται συμπαθείς με την πρώτη εμφάνιση. Προσέχτε επίσης και τα ονόματα που χρησιμοποιούνται - καθόλου τυχαία - (Σενέκας, Καίσαρας), που παραπέμπουν όπως προείπα στην "αρένα μονομάχων" της αρχαίας Ρώμης αλλά δείτε και την ομοιότητα στο Προπαγανδιστικό φιλμάκι του παιχνιδιού με την κλασική "ΟΛΥΜΠΙΑΔΑ" της Λένι Ρίφενσταλ.

Το ένστικτο της επιβίωσης οδηγεί στον θάνατό σου!
Συνολικά οι άξονες του απολυταρχισμού στη σύγχρονη εποχή έχουν αλλάξει την εξωτερική εμφάνιση και την χαλαρότητα κάποιων ηθών, όμως στο βάθος μπορεί κανείς να διακρίνει καθαρά τις πηγές του μεταξύ Αρχαίας Ρώμης και Ναζισμού. Από τον συνολικό φιλμικό χρόνο της γραμμικής αφήγησης, οι σκηνές δράσης είναι περιορισμένες και το βάρος δίνεται σε δύο χαρακτήρες που λογικά θα πρέπει να έρθουν σε σύγκρουση ... κάποτε: στην Κάτνις (Λόρενς) και Σνόου (Σάδερλαντ). Νωρίτερα το ερωτικό βαρόμετρο αποθεώνει το ντεμπούτο ενός νέου φλερτ εντός παιχνιδιού: Κάτνις και Πέτα (Χάτσερσον). Το κοινό παρακολουθεί την εξέλιξη χωρίς απρόσμενες εκπλήξεις, από την District 12 έως τον δρόμο της Capitol. Άλλωστε, για να το κάνεις ενδιαφέρον και όχι "χάρτινο" δεν χρειάζονται πολλές ανατροπές και εφέ, αλλά κορύφωση και καθαρές γραμμές στους χαρακτήρες. Όσο φορτώνεται με πολλά και "διαφορετικά" νέα πρόσωπα με ασαφή και δυσδιάκριτα όρια στους χαρακτήρες, κινδυνεύει να μπερδέψει τον μέσο θεατή που θέλει λιγότερες μεταφορές και περισσότερο ρεαλισμό. Όχι απαραίτητα ωμό. Τουλάχιστον το πολυεπίπεδο βιβλίο επιτρέπει στους υποψήφιους θεατές ή αναγνώστες να βρούν αυτό που θέλουν, αυτό που ταιριάζει στον δείκτη νοημοσύνης, σκάβοντας ή όχι. Η πολυσχιδής ανάγνωση είναι ένα προσόν που το έκανε μπεστσέλερ με την πρώτη κινηματογραφική διασκευή, να προσπαθεί να ακολουθήσει πιστά και τυπικά κάθε του γράμμα. Αυτό που λείπει είναι η "δεύτερη ματιά", πιο κριτική και πιο τολμηρή δημιουργική άποψη για το μέλλον που προφητεύει εύστοχα και οραματιστικά η συγγραφέας. Κατανοώ όμως ότι αυτό θα το κατέτασσε στη σφαίρα του ρεβιζιονισμού και πιθανής "ιεροσυλίας" ως πρώτη προσαρμογή παρά θα το καθιέρωνε ως προς την ακαδημαϊκή του αξία. Αυτά μόνο η ..."αιρετική" Άρνολντ τα κάνει (δες "Ανεμοδαρμένα ύψη"), χωρίς να αποκλείει κανείς ότι και οι φουτουριστικοί "ΑΓΩΝΕΣ ΠΕΙΝΑΣ" μπορούν να απεικονιστούν πιο cinematic, εγκεφαλικά και αφαιρετικά, στο προσεχές μέλλον, από ένα εξίσου ανήσυχο πνεύμα - λιγότερο δεσμευμένο από τις θριλερικές συμβάσεις του είδους. Πάντως για την ώρα η πλούσια πλοκή στους "ΑΓΩΝΕΣ ΠΕΙΝΑΣ" καλύπτει με ενδιαφέρον τους προβληματισμούς μας για το μέλλον της σύγχρονης κοινωνίας, στο επίπεδο της ανθρωποφαγίας!